Trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán, việc đánh giá giá trị của một công ty thông qua giá cổ phiếu là một trong những vấn đề quan trọng nhất. Để đánh giá giá cổ phiếu đắt hay rẻ, nhà đầu tư sử dụng nhiều chỉ số khác nhau, trong đó phổ biến nhất là PER và PBR. Trong bài viết này, chúng ta sẽ phân tích cụ thể về hai chỉ số này và cách sử dụng để đánh giá giá cổ phiếu.
1. PER là gì và cách sử dụng
PER là viết tắt của Price-to-Earnings Ratio, tức tỷ số giá cổ phiếu trên mỗi cổ phiếu lợi nhuận sau thuế của công ty đó. Đây là một trong những chỉ số phổ biến nhất để đánh giá giá trị của một công ty.
Cách tính PER: Giá cổ phiếu của công ty / Lợi nhuận sau thuế của công ty trên mỗi cổ phiếu.
Ví dụ: Giá cổ phiếu của công ty XYZ là 100 đồng và lợi nhuận sau thuế của công ty là 10 đồng trên mỗi cổ phiếu. Vì vậy, PER của công ty XYZ là 10 (100/10).
Cách sử dụng PER: PER cho biết giá cổ phiếu của một công ty đang được định giá bao nhiêu lần so với lợi nhuận của công ty đó. Nếu một công ty có PER thấp hơn so với các công ty trong cùng ngành thì có thể được coi là đang được định giá rẻ hơn. Tuy nhiên, khi so sánh PER giữa các công ty, cần phải xét đến các yếu tố khác như tốc độ tăng trưởng, tiềm năng phát triển và rủi ro.
2. PBR là gì và cách sử dụng
PBR là viết tắt của Price-to-Book Ratio, tức tỷ số giá cổ phiếu trên giá trị sổ sách của công ty. Giá trị sổ sách của một công ty được tính bằng tổng giá trị tài sản của công ty trừ đi tổng giá trị nợ.
Cách tính PBR: Giá cổ phiếu của công ty / (Tổng giá trị tài sản – Tổng giá trị nợ) của công ty trên mỗi cổ phiếu.
Ví dụ: Giá cổ phiếu của công ty ABC là 200 đồng, tổng giá trị tài sản của công ty là 500 đồng và tổng giá trị nợ của công ty là 300 đồng. Vì vậy, PBR của công ty ABC là 0,4 (200 / (500 – 300)).
Cách sử dụng PBR: PBR cho biết giá cổ phiếu của một công ty đang được định giá bao nhiêu lần so với giá trị sổ sách của công ty đó. Nếu một công ty có PBR thấp hơn so với các công ty trong cùng ngành thì có thể được coi là đang được định giá rẻ hơn. Tuy nhiên, PBR cũng có một số hạn chế, chẳng hạn như giá trị sổ sách không phản ánh đầy đủ giá trị của các tài sản phi vật chất của công ty như nhãn hiệu, bằng sáng chế, v.v.
3. Sử dụng từng loại chỉ số để đánh giá giá cổ phiếu
Khi sử dụng PER và PBR để đánh giá giá cổ phiếu, có một số điểm cần lưu ý để đánh giá chính xác giá trị của công ty.
Đối với PER:
- So sánh PER của một công ty với các công ty trong cùng ngành để xác định giá cổ phiếu của công ty có đang được định giá đúng hay không. Nếu PER của công ty thấp hơn so với các công ty cùng ngành, có thể công ty đó đang được định giá rẻ hơn.
- Cần xét đến tốc độ tăng trưởng của công ty và ngành để đánh giá xem mức định giá hiện tại có hợp lý hay không. Nếu công ty đang tăng trưởng nhanh hơn so với ngành, PER cao hơn so với các công ty trong ngành có thể là hợp lý.
- Cần xét đến tình hình tài chính của công ty, chẳng hạn như nợ vay và độ thanh khoản, để đánh giá tính bền vững của lợi nhuận của công ty trong tương lai.
Đối với PBR:
- Cần so sánh PBR của một công ty với các công ty trong cùng ngành để xác định giá cổ phiếu của công ty có đang được định giá đúng hay không. Nếu PBR của công ty thấp hơn so với các công ty cùng ngành, có thể công ty đó đang được định giá rẻ hơn.
- Cần xét đến sự khác biệt giữa giá trị sổ sách và giá trị thực tế của các tài sản phi vật chất của công ty để đánh giá tính chính xác của PBR. Nếu giá trị sổ sách bị định giá quá cao so với giá trị thực tế của các tài sản phi vật chất, PBR có thể không còn đáng tin cậy nữa.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng PER và PBR chỉ là hai trong số nhiều chỉ số được sử dụng để đánh giá giá trị của cổ phiếu. Các chỉ số khác như ROE (tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu), EPS (lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu), PEG (tỷ lệ P/E đến tốc độ tăng trưởng) cũng cần được xem xét để đánh giá một cách toàn diện giá trị của một công ty.
Cần xét đến tình hình tài chính của công ty, chẳng hạn như lượng nợ vay và tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu, để đánh giá khả năng thanh toán nợ và tính bền vững của công ty.
Kết luận
Để đánh giá giá cổ phiếu có đắt hay rẻ, nhà đầu tư cần xem xét nhiều yếu tố, chẳng hạn như lợi nhuận của công ty, tình hình tài chính, tiềm năng tăng trưởng và định giá so với các công ty trong cùng ngành. PER và PBR là hai trong số nhiều chỉ số được sử dụng để đánh giá giá trị cổ phiếu. Trong khi PER cho biết giá cổ phiếu đang được định giá bao nhiêu lần so với lợi nhuận, PBR cho biết giá cổ phiếu đang được định giá bao nhiêu lần so với giá trị sổ sách của công ty. Tuy nhiên, cả hai chỉ số này cũng có những hạn chế và cần được xem xét kết hợp với các chỉ số khác để đánh giá một cách toàn diện giá trị của một công ty.