Giao dịch hợp đồng tương lai, một loại hình phái sinh được hình thành để tránh rủi ro biến động giá nông sản. Cuối cùng nó đã được áp dụng cho giao dịch tương lai của các sản phẩm tài chính như cổ phiếu. Ngoài giao dịch hợp đồng tương lai, giao dịch phái sinh được gọi là “giao dịch quyền lựa chọn” và “giao dịch hoán đổi” cũng ra đời.
Các sản phẩm phái sinh có cấu trúc phức tạp hơn các sản phẩm tài chính thông thường, và các đặc điểm cũng như rủi ro của chúng thoạt nhìn rất khó hiểu. Nếu bạn sử dụng nó, điều quan trọng là phải hiểu đầy đủ cơ chế cơ bản của phái sinh, rủi ro và lợi nhuận kỳ vọng.
Sau đây là sơ lược về hai tính năng đặc trưng là “phòng vệ” (hedge) và “đòn bẩy” (leverage).
Tính năng "phòng vệ" (hedge)
Các công cụ phái sinh được sử dụng rộng rãi trong thế giới đầu tư hiện đại vì chúng có hai tính năng đặc biệt. Một là tính năng “phòng vệ” (hedge), tức là “tính năng nhằm tránh rủi ro trong tương lai”.
Việc dự đoán trước giá cổ phiếu, lãi suất và tỷ giá hối đoái sẽ biến động như thế nào trong tương lai là điều vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, như đã giới thiệu trong phần trước, nếu giao dịch tương lai thoả thuận trước giá cả, thì dù những biến động thị trường vượt quá kỳ vọng xảy ra, thì tổn thất do chúng có thể được hạn chế ở một mức độ nào đó.
Đặc biệt trong những năm gần đây, các nhà đầu tư và công ty ở mỗi quốc gia đã tham gia vào các hoạt động đầu tư xuyên biên giới, và các quỹ đầu tư khổng lồ đang bay khắp thế giới. Những thay đổi về điều kiện kinh tế, chính trị và xã hội của một quốc gia có thể ảnh hưởng đến dòng tiền, dẫn đến những biến động khó lường về giá cổ phiếu và tỷ giá hối đoái. Đó là lý do tại sao việc sử dụng các công cụ phái sinh để giải quyết rủi ro cũng rất quan trọng đối với các nhà đầu tư.
Tính năng đòn bẩy
Thêm một tính năng nữa đó là tính năng đòn bẩy.
Cũng giống như đòn bẩy có thể được sử dụng để dễ dàng nâng vật nặng, các công cụ phái sinh có thể tạo ra kết quả đầu tư tuyệt vời với một số tiền nhỏ.
Trong trường hợp giao dịch hợp đồng tương lai, bạn không thực sự mua hoặc bán sản phẩm, bạn chỉ hứa hẹn về giá cả trong tương lai. Ví dụ: giả sử bạn giao dịch hợp đồng tương lai để mua 1 kg hạt cà phê với giá 100.000 vnd vào 3 tháng sau và giá thị trường thực sự đã tăng lên 150.000 vnd. Trong trường hợp đó, bạn có thể thu về số tiền chênh lệch 50.000 vnd nếu bạn mua nó với giá 100.000 vnd và ngay lập tức bán lại với giá 150.000 vnd. Tất cả những gì được yêu cầu trước là một khoản tiền cọc tương đương vài phần trăm giá trị của sản phẩm được giao dịch. Bạn có thể đầu tư lớn với số tiền nhỏ, đây là điểm thu hút lớn của các công cụ phái sinh đối với các nhà đầu tư.
(Tất nhiên, nếu bạn dự đoán sai về tương lai của giá, bạn có thể phải chịu một khoản lỗ lớn. Ngay cả trong số các chuyên gia đầu tư, vẫn có những trường hợp thất bại và không phải lúc nào bạn cũng có thể thu được kết quả như mong đợi.)